Acht lichamen werden in onze tuin begraven

Uiteraard wist mijn vader van het bestaan van de schuilkelder vlak bij ons huis. Er zaten al mensen in de schuilkelder, maar ik weet niet meer wie en ook niet hoeveel het er waren. Er zullen wel kinderen bij zijn geweest, maar ook dat weet ik niet.
Ook mijn zes jaar oudere broer kan zich niet veel meer van die periode herinneren.
We hebben in de schuilkelder geen honger gehad. Af en toe ging men het bos in om naar eten te zoeken. Ze vonden vooral blikken met koeken die daar gedropt waren voor de Engelse soldaten. Op het terrein van het landgoed was ook een grote moestuin. Daarvan zullen we ook wel van gegeten hebben.
Meneer Frowein had ook een paar varkens. De Duitsers hebben een keer één van die varkens geslacht.
Volgens mij haalden we water uit de beek.
Op een dag werden alle mannen door een Duitse soldaat uit de schuilkelder gehaald om lichamen van omgekomen soldaten te begraven. Keus was er niet, kijkend naar de Duitse geweren in de aanslag.
Acht lichamen werden in onze tuin begraven. Eén lichaam is gevonden, dubbelgevouwen in de meterkast. Zoiets vang je op als kind en dat onthoud je.
De lichamen zijn na de oorlog herbegraven.
Later is er ooit een Engelsman bij ons geweest, die een foto bij zich had van zijn vriend die daar gesneuveld was, maar niemand van ons sprak Engels, dus we konden niet goed met hem communiceren.
Mijn vader dacht dat we maar een paar dagen in de kelder zouden zitten, voordat we bevrijd waren. Na een week drong echter het besef dat dat wel eens langer kon duren.
Wij zijn ruim een maand in de schuilkelder gebleven, toen we in opdracht van de Duitsers moesten vertrekken. Op mijn verjaardag, 23 oktober, zijn we onder begeleiding van een jonge Duitse soldaat op de fiets vertrokken.

Zo’n kleine vouwfiets die de Engelsen daar gedropt hadden

Voor mijn broer had mijn vader een fiets uit het bos gehaald, zo’n kleine vouwfiets die de Engelsen daar gedropt hadden. Op die fiets heb ik later nog leren fietsen!